Czym są klasy podatkowe w Niemczech?

Pracujesz lub planujesz pracę w Niemczech? Jeśli tak, pamiętaj, że system podatkowy u naszych zachodnich sąsiadów ma pewną charakterystyczną i nietypową cechę – klasy podatkowe. W Niemczech to one w dużej mierze decydują o tym, ile pieniędzy zostanie w Twojej kieszeni z wynagrodzenia. Dowiedz się więcej na ten temat.

Podstawowe informacje o klasach podatkowych w Niemczech

Kategorie podatkowe w Niemczech, znane jako Steuerklassen, to swego rodzaju grupy, do których przypisywani są podatnicy.

Taki podział podatkowy w Niemczech ma na celu optymalizację miesięcznych potrąceń z pensji. System dąży do tego, aby przy rozliczeniu rocznym podatnik był jak najbliżej “wyjścia na zero” – bez konieczności dużych dopłat czy oczekiwania na wysokie zwroty. Jak zatem widać, założenia są bardzo sensowne.

Klasa podatkowa wpływa nie tylko na wysokość Twoich zarobków netto w Niemczech, ale także na:

• kwotę wolną od podatku;
• dostępność różnych ulg i odliczeń;
• konieczność złożenia rocznego zeznania podatkowego w Niemczech.

Ważne! Klasa podatkowa jest ustalana automatycznie przez niemiecki urząd skarbowy (Finanzamt) na podstawie Twojej sytuacji osobistej i finansowej. Warto więc upewnić się, że podajesz wszystkie niezbędne informacje zgodnie z prawdą.

Rodzaje klas podatkowych i ich znaczenie

W Niemczech funkcjonuje 6 klas podatkowych. To, do której zostaniesz przypisany, zależy od dwóch kwestii:

1. od Twojej sytuacji rodzinnej – tj. tego, czy pozostajesz w związku małżeńskim, czy nie;
2. od różnicy w zarobkach między Tobą a partnerem – ważne jest to, czy Wasze pensje są zbliżone, czy znacznie się różnią.

Jak to wygląda w praktyce?

• Klasa I – dla singli, osób rozwiedzionych i owdowiałych (od ponad 2 lat). W tej klasie odprowadza się najwyższe podatki. Obejmuje ona także osoby, których współmałżonek mieszka poza UE oraz te, które podlegają ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (czyli np. nie są niemieckimi rezydentami). W 2024 roku w tej klasie przysługują kwota wolna od podatku w wysokości 11 604 euro oraz dodatkowe ulgi pracownicze.
• Klasa II – przeznaczona dla rodziców samotnie wychowujących dziecko. Zapewnia dodatkowe ulgi związane z wychowywaniem dzieci. W 2024 roku, oprócz standardowych benefitów z klasy I, zapewnia dodatkową ulgę w wysokości 4 260 euro, co znacząco zwiększa kwotę wolną od podatku.
• Klasa III – dla osób w związku małżeńskim, w którym jeden z partnerów zarabia znacznie więcej. Jest przyznawana małżonkowi z wyższym zarobkiem – de facto przejmuje ona większość benefitów podatkowych. Zapewnia najwyższą kwotę wolną od podatku. W 2024 roku wynosi ona aż 23 208 euro, co oznacza, że podatek zaczyna się płacić od miesięcznych zarobków około 2 535 euro.
• Klasa IV – dla małżeństw, w których oboje partnerzy mają podobne zarobki. Jest to domyślna klasa przyznawana po ślubie. Istnieje również opcja klasy IV ze współczynnikiem, która ma na celu sprawiedliwsze rozłożenie obciążeń podatkowych. W IV klasie kwota wolna od podatku to 11 604 euro. Małżonkowie mogą łącznie odliczyć 23 208 euro.
• Klasa V – przyznawana małżonkowi z niższymi dochodami, gdy drugi partner jest w klasie III. Jest mniej korzystna pod względem podatkowym. Uwaga! Zarobki osób, które są do niej zaliczone, obciąża się podatkiem, już gdy osiągają około 135 euro miesięcznie.
• Klasa VI – dla osób pracujących na więcej niż jednym etacie. Uwaga: to najmniej korzystna opcja pod względem podatkowym! Jest stosowana do rozliczeń podatku z drugiego miejsca zatrudnienia, bez uwzględniania żadnych ulg. Jeśli więc pracujesz w Niemczech w dwóch miejscach, warto rozważyć, która praca powinna być w tej klasie – to może zaważyć na wysokości zarobków i zobowiązań wobec Finanzamt.

Progi podatkowe w Niemczech są ściśle powiązane z klasami, ale zazwyczaj należne podatki ostatecznie mieszczą się w przedziale między 25% a 28%.

Czytaj też: Podatki w Niemczech: ile wypłaty trafia do Twojej kieszeni?

Zmiana klasy podatkowej – jak to zrobić

Życie bywa nieprzewidywalne, a Twoja sytuacja rodzinna lub majątkowa może się zmienić. Na szczęście system podatkowy w Niemczech to uwzględnia. Możesz bez problemu zmienić klasę podatkową na taką, która lepiej odpowiada temu, jak obecnie wygląda Twoje życie. Możesz to zrobić na przykład, gdy:

• wstąpisz w związek małżeński;
• rozwiedziesz się;
• Twój partner znajdzie lub straci pracę;
• zostaniesz rodzicem.

Jak zmienić klasę podatkową w Niemczech?

Aby dokonać zmiany klasy podatkowej, musisz złożyć odpowiedni wniosek (Antrag auf Lohnsteuerermäßigung) w Finanzamt do 30 listopada danego roku podatkowego. Należy do niego dołączyć dokumenty potwierdzające zmiany sytuacji życiowej – np. akt małżeństwa, akt urodzenia dziecka czy zaświadczenia o zarobkach. Uwaga! Możesz to zrobić maksymalnie dwa razy w roku.

Pamiętaj, że zmiana klasy podatkowej może wpłynąć na Twoje miesięczne wynagrodzenie netto, ale też na ewentualny zwrot lub dopłatę podatku na koniec roku. Jeśli masz wątpliwości, która klasa będzie dla Ciebie najkorzystniejsza, skonsultuj się z ekspertem podatkowym Decret. Doradzimy!

Sprawdź również: Praca za granicą a polski urząd podatkowy – o czym musisz pamiętać?

Wpływ klas podatkowych na finanse osobiste

Wybór odpowiedniej klasy podatkowej może mieć ogromny wpływ na to, ile pieniędzy będzie wypłacał Twój niemiecki pracodawca. Przykładowo:

• osoby w klasie I odprowadzają najwyższe zaliczki na podatek – około 28% dochodu;
• małżonkowie w klasie III i V mogą zoptymalizować swoje podatki, jeśli ich zarobki znacznie się różnią;
• klasa IV jest dobrym wyborem dla małżeństw o podobnych dochodach.

Warto przy tym podkreślić, że niższe miesięczne zaliczki na podatek mogą oznaczać konieczność dopłaty przy rozliczeniu rocznym. Z kolei wyższe zaliczki mogą zwiększyć szansę na zwrot podatku.

Niezależnie od Twojej klasy podatkowej, zawsze masz prawo do określonych odliczeń i ulg. Jak to się przełoży na rozliczenie z Finanzamt? Możesz to wstępnie sprawdzić, np. sięgając po nasz bezpłatny kalkulator zwrotu podatku z Niemiec.

Zrozumienie systemu klas podatkowych w Niemczech może pomóc Ci w lepszym planowaniu finansów. Jeśli masz wątpliwości co do swojej sytuacji podatkowej lub potrzebujesz pomocy w rozliczeniu, nie wahaj się skontaktować z Decret. Korzystnie rozliczymy Cię z niemieckich dochodów za granicą i w Polsce, także jeśli np. przysługuje Ci ulga abolicyjna lub inne benefity. Skontaktuj się i uzyskaj wsparcie!